Czy nadal przesuwamy zegar? Każdego roku, przy okazji przejścia z czasu zimowego na letni, pojawia się to samo pytanie: „Czy w tym roku znów przestawimy zegarki, czy to szaleństwo w końcu się skończyło?” Dyskusje na temat zniesienia czasu letniego trwają od lat, ale oto jesteśmy w sytuacji, w której musimy zmienić czas z letniego na zimowy i odwrotnie. Podczas gdy niektórzy są przekonani, że praktyka ta nie ma żadnego celu i przynosi więcej szkody niż pożytku, inni nadal powołują się na rzekome korzyści ekonomiczne i energetyczne.
Ale czy to jest zegary zmieniają się na czas letni w tym roku też? Odpowiedź brzmi: tak! Mimo obietnic zniesienia czasu letniego, nadal stosujemy starą praktykę. Komisja Europejska zaproponowała jego zniesienie w 2018 r., ale państwa członkowskie nie mogły się porozumieć, który czas zachować – zimę czy lato. Znajdujemy się zatem w ciągłym cyklu zmian, który – według obecnych danych – potrwa co najmniej do 2026 roku.
Po co w ogóle przesuwamy zegar?
Powody ochrony mechanizmy zegarowe Choć nie ma ich wiele, zwolennicy tych metod nadal na nie wskazują. Pierwotny pomysł wiązał się z oszczędnością energii – dłuższe dni w lecie miały zmniejszyć zapotrzebowanie na sztuczne oświetlenie, a tym samym oszczędzić energię elektryczną. Jednakże współczesne badania pokazują, że oszczędności te są minimalne, gdyż nasze obecne zużycie energii zależy od znacznie większej liczby czynników niż tylko światło dzienne.
Ponadto oczekuje się, że zmiana czasu wpłynie korzystnie na gospodarkę, ponieważ latem ludzie będą spędzać więcej czasu na świeżym powietrzu, co prawdopodobnie wpłynie na wzrost konsumpcji. Wielu jednak się z tym nie zgadza, gdyż zmiany czasu mają często negatywne konsekwencje dla zdrowia i ogólnego samopoczucia ludzi. Badania pokazują, że zmiany rytmu snu skutkują większym zmęczeniem, zmniejszoną produktywnością, a nawet zwiększonym ryzykiem chorób serca.
Jak zmiana czasu wpływa na nasze ciała?
Nasze ciało działa zgodnie z wewnętrznym zegarem, który regulowany jest przez światło. Jakakolwiek zmiana w harmonogramie snu może powodować zaburzenia biorytmów, co może mieć poważne konsekwencje.
- Brak snu: Wiele osób zgłasza trudności z zasypianiem w pierwszych kilku dniach po zmianie czasu.
- Zwiększone zmęczenie: Zmiana rytmu biologicznego może powodować osłabienie koncentracji i zwiększoną senność w ciągu dnia.
- Większe obciążenie serca: Badania pokazują, że w pierwszych kilku dniach po zmianie czasu odnotowuje się większą częstość występowania zawałów serca.
- Więcej wypadków drogowych: Statystyki wskazują, że liczba wypadków drogowych spowodowanych sennością kierowców wzrasta w pierwszych kilku dniach po zmianie czasu.
Kiedy w tym roku przestawimy zegarki?
Ponieważ na razie nie widać żadnych zmian, wskaźniki trzeba będzie w tym roku korygować dwukrotnie. Poniżej podano daty obowiązujące w Europie:
- W okresie letnim: Niedziela, 30 marca 2025 r, o godzinie 2:00 w nocy przesuniemy zegarki o godzinę do przodu, na godzinę 3:00.
- W okresie zimowym: Niedziela, 26 października 2025 r, przestawimy zegar na godzinę 2:00 o godzinie 3:00 w nocy.
Jak przygotować się na zmianę czasu?
Ponieważ zmiana czasu potrwa jeszcze kilka lat, możemy się do niej przygotować, aby złagodzić jej negatywne skutki:
- Stopniowa regulacja snu – Kilka dni wcześniej połóż się spać 10–15 minut wcześniej (lub później, jeśli zmieniasz czas na zimowy).
- Więcej światła dziennego – Spędzaj więcej czasu na świeżym powietrzu, ponieważ naturalne światło pomaga regulować Twój biorytm.
- Regularna aktywność fizyczna – Ćwiczenia pomagają organizmowi szybciej przystosować się do nowego harmonogramu.
- Ogranicz kofeinę i korzystanie z urządzeń elektronicznych przed snem – Niebieskie światło emitowane przez ekrany może utrudniać adaptację.
Czy zmiana czasu zostanie kiedyś zniesiona?
To pozostaje pytaniem otwartym. Pomimo licznych badań pokazujących negatywne skutki zmiany czasu i faktu, że Unia Europejska zgodziła się już na jej zniesienie, nie została ona dotychczas wdrożona. Państwa członkowskie nie mogą dojść do porozumienia co do tego, który termin zachować.
Do tego czasu będziemy musieli przestawiać zegarki dwa razy w roku jeszcze przez kilka lat, dopóki nie zostanie podjęta konkretna decyzja, która ostatecznie zakończy szaleństwo przesuwania wskazówek.
