Porto

Het ligt in de schaduw van de hoofdstad, heeft een schilderachtige rivieroever en uitstekende wijnen, veel bruggen... Alleen de rivier stroomt de verkeerde kant op.

Het mooiste uitzicht van Porto gaat voor ons open Luis I ijzeren brug. Diep onder ons, aan de overkant van de rivier, glinsteren veelkleurige gevels in het zonlicht Ribeiro, de "bank", het ware hart van de stad. We staan hoog boven iets meer dan zeventig kelders port wijn, die de beste klimatologische omstandigheden voor het rijpen van deze bijzondere wijn vond in de voormalige Keltische nederzetting, tegenwoordig de zuidelijke wijk Vila Nova de Gaia. Een wandeling over de brug onthult een prachtig uitzicht richting de monding van de op één na langste Iberische rivier, boven de Barcos Rabelos, die vandaag fotogeniek verankerd zijn voor de kelders, aangezien ze zijn overreden door de tijd en de tankwagens die wijn hebben vervoerd vanuit de bovenste vallei op hun plaats gedurende tientallen jaren in de lente Doura in de kelder, waar de Port tijdens het rijpen de laatste kenmerken van deze Portugese trots krijgt. Het zicht opent zich ook naar de overige vijf bruggen die de belangrijkste Portugese haven en het eerste industriële centrum verbinden met de hoofdstad, 350 kilometer verderop. De oudste, waarover tot voor kort het treinverkeer passeerde, bouwde hij twaalf jaar vóór zijn beroemdste werk. August Eiffel.

"In Porto worden de torens horizontaal geplaatst en gebruikt voor bruggen", zei een Engelse reiziger tegen het einde van de 19e eeuw. Op de op één na oudste, eveneens van ijzer, houdt de modernste aanwinst van de stad – de metro – ons gezelschap op de bovenste verdieping. Metro, waarvan de constructie is opgebouwd uit granieten palen waarop het op een steile helling ligt Porto, zeer moeilijk en tijdrovend. Uit hetzelfde graniet op de top van de heuvel is een interessante Romaanse kathedraal gegroeid, die soms op een fort lijkt. Interessant is het enorme zilveren altaar in de linkerkapel van het transept. Maar nog adembenemender zijn de vergulde barokke gotische altaren Kerk van St. Franciscus. We hebben waarschijnlijk nog nooit zo’n rijk versierde kerk gezien. We gaan er later heen, na een bezoek aan de aandelenmarkt. Stop even op de top van de heuvel en kijk naar de prachtige azulejos, de keramische tegels die de lobby van het centraal station van São Bento sieren, niet ver van de kathedraal. Voor een mooi uitzicht over de stad kijken we naar het westen en gaan naar de hoogste klokkentoren boven de stad. Het heet Torre dos Clérigos (laten we zeggen Torre dos Clérigos zodat ze ons begrijpen). We zullen er geen spijt van krijgen. De beurs, feitelijk de kamer van koophandel van de stad, werd opgericht in het verlaten pand van het voormalige Franciscaner klooster. Je wordt verrast door de pracht en inrichting van de kamers, vooral de Arabische kamers, die zijn gemodelleerd naar het Alhambra-paleis boven Granada. In het naastgelegen gebouw zijn de kantoren van het Haveninstituut gevestigd. Gewoon kantoren. Ze gieten ergens anders een druppel.

Voor onder de tanden
De inwoners van Porto staan in het land bekend als tripeiros, maar ze horen het niet graag. Integendeel, zij zijn de “hardst werkende” van het land. De bijnaam werd populair toen de beroemde prins Henrik de Zeeman, hier geboren, in 1415 de Portugese marine in de strijd om de haven leidde. Ceuta, de belangrijkste haven van de Tetuaanse piraten, die de prins en zijn vader ongenoegen bezorgden. Omdat de belangrijkste scheepswerven zich in Porto bevonden, begon de expeditie vanaf daar. Ze namen al het vlees in beslag en lieten alleen de pens over aan de lokale bevolking. De hongerige stadsmensen bedachten vervolgens een recept dat vandaag de dag nog steeds bekend staat als Tripas à moda do Porto. Francesinha à moda do Porto is een broodje waar we ons eerst psychologisch op moeten voorbereiden. Wat zit er in? Varkensbiefstuk, kaas, worst, ham en een heerlijke saus van bier, portwijn, prosciutto en nog iets anders, om niet alle geheimen prijs te geven. De minder hongerige zullen waarschijnlijk tevreden zijn met de caldo verde, een groene soep gemaakt van aardappelen, uien en kool, en op de bodem vind je een paar worstjes. Voor het overige zijn de Portugezen altijd een vissersland geweest, bekend om de jacht op gezouten vis in de noordelijke zeeën. Slanik maakt de Portugezen thuis minstens één keer per week op duizend-en-één manieren blij. Kies minimaal één manier tijdens je bezoek aan Porto. Bacalhau noemen ze het. Dit alles is te vinden in de eenvoudigere restaurants op Ribeira, misschien ook in de chiquere bars in de wijk Boavista. De Portugezen waren ooit de beste zeevaarders ter wereld en het glorieuze koloniale verleden wordt vandaag de dag nog steeds weerspiegeld in uitstekende Japanse, Indiase en Braziliaanse restaurants. Voor rondleidingen door de portwijnkelders en natuurlijk een voorproefje van deze dessertwijn, steken we de rivier weer over op de benedenverdieping van de Luisa I-brug en bezoeken we de Sandeman, Ferreira, Calem, Graham's of een van de overige zeventig wijnhuizen.

Voor verkwisters
Shoppers komen tot bezinning in de Santa Catarina-straat en 31 de Janeiro in het stadscentrum. Naast traditionele Portugese producten gemaakt van kurk, keramiek en glas, kunnen we portwijn inslaan, controleren of we van ginjinha (ginseng) kersenlikeur houden en alle gebruikelijke souvenirs, sieraden en cosmetica kopen, evenals kleding van wereldberoemde ontwerpers.

Wat is er gaande
Tot 27 januari 2008 was in het Rosa Mota-paviljoen de tentoonstelling Leonardo da Vinci - een genie te zien, met tachtig modellen, waarvan vele op ware grootte, gemaakt volgens de plannen van Da Vinci, waaronder een prototype van een onderzeeër, een parachute... Tot en met 31 december is in het Nationaal Drukkerijmuseum de tentoonstelling Drukkunst – een levende herinnering te bezoeken. De tentoonstelling met replica's van oude drukpersen, gewijd aan de eerste Portugese drukker Rodrigo Álvares (eind 15e eeuw), is interactief en laat bezoekers het drukproces van dichtbij ervaren. Op 17 november zal de hoogste kerstboom van Europa op het plein staan. Het wordt 76 meter hoog, er komt 280 ton ijzer op en er zullen 13.000 lichtjes schijnen.

Nachtleven
Als we al in Portugal zijn, laten we onszelf dan trakteren op een avond treurig Portugees fadochanson, dat ons zal helpen de melancholische Portugese ziel te leren kennen en het vandaag de dag gemakkelijker zal maken om Portugal te begrijpen. Om de nachtelijke wandeling voort te zetten, zijn veel bars op Ribeira bijna tot in de ochtenduren geopend. Bar na bar, waar je alles kunt vinden, van alternatieve muziek tot Latijns-Amerikaanse ritmes. Voor meer geselecteerde smaken (en portemonnees) kunnen we naar het residentiële deel van de stad aan de monding van de rivier de Foz gaan, waar langs de Atlantische kust een flink aantal gezellige bars en nachtclubs te vinden zijn. Onderweg kunnen we stoppen bij Chalet Suiço voor een glas uitstekende wijn uit de Dão-streek. We kunnen onze reis vervolgen richting de haven in de wijk Matosinhos, waar de industriële zone is omgetoverd tot de nieuwste hit van het nachtleven van de stad. Voor een romantisch uitzicht op de verlichte Ribeiro gaan we naar Vila Novo de Gaia en genieten van een natuurlijk sapje of een rustig diner op een van de nieuw aangelegde terrassen voor de portwijnkelders, direct boven de rivier.

Hoe daar te komen
Er vliegen dagelijks vliegtuigen uit Italië, Duitsland en Spanje naar de luchthaven van Porto. Er zijn geen directe vluchten vanuit Slovenië of luchthavens in de buurt. Overstappen is nodig, bijvoorbeeld in Frankfurt, Brussel, Madrid... Porto ligt op ruim 300 kilometer afstand van Lissabon, de treinverbindingen zijn frequent, snel en goed.