Liefde. Een woord dat we elke dag gebruiken, maar waarvan we de betekenis zelden volledig begrijpen. Maar wat is liefde als we de geromantiseerde sluier verwijderen en er met diepe ogen naar kijken? In een gedicht dat wordt toegeschreven aan de mystieke dichter Rumi beperkt liefde zich niet tot het hart of de geest; hij zegt dat hij liefheeft met de ziel. Tijdloze woorden die ons uitnodigen om na te denken over de ware aard van liefde en de ware diepten ervan.
Als we het over liefde hebben, denken de meesten van ons automatisch aan het hart. Het hart als symbool van emoties, romantiek en misschien zelfs naïef dagdromen. Echte dichters, filosofen en mystici als Rumi lijken liefde echter op een veel spiritueler niveau waar te nemen. Deze dichter, die in de 13e eeuw leefde, leert ons dat ware liefde verder reikt dan onze gedachten en gevoelens. Het overstijgt werkelijk alle aardse waarnemingen.
Roemi zegt:
Wat betekent het om lief te hebben met de ziel? Betekent dit dat ware liefde niet beperkt is tot hoe iemand eruit ziet of hoe hij of zij ons laat voelen? Misschien betekent het dat ware liefde ons leidt naar datgene wat ons verstand en hart te boven gaat, naar iets groters, iets dat we misschien niet eens rationeel kunnen verklaren.
Een liefde die niet gedoemd is om vergeten te worden
De moderne samenleving leert ons vaak dat liefde vluchtig is. Net als bloemen die na verloop van tijd verwelken, kan liefde verwelken als ze niet wordt gevoed. Hoe vaak horen we niet dat iemand ‘verliefd werd’ en daarna weer ‘niet meer verliefd werd’? Maar als liefde niet beperkt blijft tot het hart of de geest, kan ze dan zelfs van voorbijgaande aard zijn? Rumi herinnert ons eraan dat de liefde die we voelen voor de ziel de grenzen van de sterfelijkheid overstijgt. Het hangt niet af van de vluchtige gevoelens en schommelingen die we in het dagelijks leven ervaren.
Liefhebben met de ziel betekent liefhebben zonder verwachting, zonder angst, zonder de noodzaak om te controleren. Het is een liefde die kalm en stabiel is, omdat deze niet verbonden is met invloeden van buitenaf. Je zou kunnen zeggen dat liefde met de ziel die vorm van liefde is die niet bang is om te verdwijnen, ook al is het aan de buitenkant misschien niet zichtbaar. Het is een liefde die de fysieke aanwezigheid, tijd en ruimte overstijgt.
Wanneer het hart en de geest vergeten
Velen zijn bang voor geheugenverlies, ze zijn bang om een geliefde, gevoelens, ervaringen te vergeten. Maar Rumi stelt ons gerust met zijn poëzie: als we liefhebben met onze ziel, gaat onze liefde nooit verloren. We kunnen het gezicht van een geliefde vergeten, we kunnen ook de herinneringen vergeten die we met hem hebben gemaakt, maar het gevoel dat liefde met de ziel met zich meebrengt zal voor altijd blijven.
Deze liefde is bijna als een anker in ons. Op momenten van twijfel, op momenten waarop onze gedachten verward worden door herinneringen en pijn, wanneer ons hart pijn doet om verlies, trekt de ziel ons terug naar deze liefde. Niet omdat het moet, maar omdat we op het diepst mogelijke niveau met haar verbonden zijn.
Liefde voorbij ego
Liefhebben met de ziel betekent ook lliefhebben zonder verwachting, zonder voorwaarden. In een wereld waar liefde vaak wordt bepaald door prestatie, schoonheid of rijkdom, herinnert Rumi ons aan de onvoorwaardelijke aard van liefde. De ziel kent geen hebzucht, geen jaloezie, geen egoïsme. Liefhebben met de ziel betekent liefhebben op een manier die ons ego overstijgt, onze behoefte aan validatie. Het is een liefde die volledig vrij is van verwachtingen en eisen.
Dit soort liefde is zeldzaam, maar niet onmogelijk. Het is als een verademing in een wereld die vaak doordrenkt is van oppervlakkige, vluchtige verbindingen. Het nodigt ons uit om deze kalme, diepe liefde in onszelf te vinden en deze in relaties tot uitdrukking te brengen, zonder de noodzaak van voortdurende bevestigingen en complimenten. Als we liefhebben met onze ziel, is onze liefde op zichzelf voldoende.
Rumi's zoektocht naar liefde in de moderne wereld
De moderne wereld leert ons dat liefde iets is dat gevonden en verloren wordt, iets dat een dramatisch begin en een even dramatisch einde moet hebben. Maar Rumi herinnert ons eraan dat dit wel zo is ware liefde is stil, tijdloos, constant – het is niet gebonden aan herinneringen, noch aan beelden, maar aan een diepe, innerlijke verbinding. Dergelijke liefde wordt bevrijd van externe obstakels, overstijgt de geest en het hart, en verankert zichzelf rechtstreeks in onze ziel.
Als we liefhebben met onze ziel, hebben we lief boven het ego, voorbij de angsten, voorbij onze eigen beperkingen. En misschien hebben we juist in deze wereld waar alles zo tijdelijk is, deze vorm van liefde het meest nodig: kalm, stabiel en diep. De echte uitdaging is hoe je het kunt vinden en, wat nog moeilijker is, hoe je het in je hart en leven kunt houden.
