Duitse auto's werden ooit als onaantastbaar beschouwd. Mercedes-Benz, met zijn ster op de motorkap, stond synoniem voor prestige, precisie en technische perfectie. Maar nu de industrie worstelt met wereldwijde concurrentie, hoge kosten en misplaatste strategische beslissingen, lijken de Duitse autogiganten af te glijden naar het pad dat Nokia ooit bewandelde – van marktkoning tot een voetnoot in de geschiedenisboeken. De Duitse automerken zijn duidelijk in vrije val. Kan er iets hen redden?
Stel je voor dat je op de troon zit van een auto-imperium en ervan overtuigd bent dat je onaantastbaar bent, terwijl er onder je al een vloedgolf aan het ontstaan is. Duitse auto-industrie, dat kroonjuweel van de Europese industrie, bevindt zich precies op dat punt – en de geschiedenis zit hem in de nek met waarschuwingen die hij niet langer kan negeren. Duitse automerken gaan hetzelfde lot tegemoet als Nokia. In een tijdperk waarin trends sneller draaien dan de turbines van de nieuwste Porsche, is het onderschatten van de concurrentie als blind rijden op een Duitse autobahn zonder maximumsnelheid. Laten we eens kijken hoe Duitse autolegendes al zijn verbrand – en waarom Mercedes-Benz de volgende zou kunnen zijn die de prijs voor onwetendheid betaalt.
Wanneer arrogantie de realiteit ontmoet
Laten we 2015 herdenken, toen Matthias Müller, de toenmalige directeur van Volkswagen, keek met een glimlach op Tesla neer en verklaarde: "Tesla verkoopt ongeveer 80.000 auto's per jaar en verliest een half miljard dollar, terwijl wij 11 miljoen voertuigen verkopen en 13 miljard verdienen." O, wat klinkt die uitspraak vandaag de dag bitter! Niet alleen belandde Volkswagen dat jaar in het moeras van het Dieselgate-schandaal, waar ze miljarden euro's en hun reputatie verloren door te frauderen met emissietests, maar Tesla groeide intussen uit tot de drijvende kracht achter de elektrische revolutie. Vandaag de dag is Tesla's marktwaarde hoger dan die van alle Duitse autogiganten samen, en Volkswagen zit nog steeds achter de feiten aan en probeert ze in te halen.
Maar dit is geen op zichzelf staand geval van Duitse blindheid. Denk maar aan Bob Lutz, de voormalige vicepresident van General Motors, die Tesla in 2017 een "cultus van fanatici zonder financiële toekomst" noemde en het faillissement aankondigde. Jaren later gaf Lutz nederig toe dat hij ongelijk had, maar de schade was al aangericht – Tesla heeft sindsdien alle traditionele fabrikanten ingehaald en nieuwe spelregels vastgesteld. Duitsers, die tien jaar geleden nog beweerden dat elektrische auto's "nooit mainstream zullen worden", zien nu toe hoe Tesla, BYD en andere Chinese spelers hen links en rechts inhalen.
De geschiedenis leert ons, maar wie luistert ernaar?
De geschiedenis van de auto is als een komedie van vergissingen, waarin arrogantie altijd een hoofdrol speelt. In de jaren zeventig brandmerkten de Amerikaanse giganten – de automerken GM, Ford en Chrysler – Japanse auto's als "goedkope rommel". Lee Iacocca, de legendarische baas van Chrysler, keek destijds neer op Toyota en Honda, ervan overtuigd dat ze "niet konden concurreren met de Amerikaanse macht". Het resultaat? De Japanners veroverden de wereldmarkt met betrouwbaarheid en efficiëntie, en Detroit moest overheidssteun vragen om te overleven. Evenzo onderschatte Henry Ford II in de jaren vijftig Europese auto's, denkend dat Amerikanen alleen maar enorme V8-motoren wilden. Toen kwam de Volkswagen Kever, die een icoon van een generatie werd, en Ford was sprakeloos.
En nu? De Duitse auto-industrie, aangevoerd door Mercedes-Benz, staat op een kruispunt. Chinese fabrikanten zoals BYD produceren niet alleen goedkopere elektrische auto's, maar lopen ook technologisch voor op de Europese giganten. Terwijl de Duitsers nog dromen van hun diesel- en benzinehoogtijdagen, rijdt de wereld al op elektriciteit. Als ze niet snel wakker worden, riskeren ze de Nokia van de auto te worden – ooit koningen, nu slechts nostalgie.
Mercedes-Benz: Schoonmaken of begrafenis?
Mercedes-Benz, het merk dat synoniem staat voor luxe en Duitse precisie, kondigt nu een "schoonmaakbeurt" aan – een reorganisatie die het merk terug moet brengen naar de oude glorie. Maar de vraag blijft: is dit echt een kans op een opleving of slechts een wanhopige poging om een toch al lek schip te repareren? Het bedrijf kampt met krimpende marges, toenemende concurrentie en interne uitdagingen die niet langer te overwinnen zijn.
Mercedes-Benz: Een half miljoen voor afscheid
Mercedes-Benz, ooit de onbetwiste koning van de luxe sedans, voert een van de grootste vrijwillige ontslagprogramma's in de auto-industrie door, volgens een bericht van de Duitse krant Handelsblad Zo'n 4.000 medewerkers hebben het bedrijf al verlaten, elk met een ontslagvergoeding van zes cijfers. Een teamleider die al 55 jaar voor het merk werkt, kan tot een half miljoen euro krijgen om afscheid te nemen. Turbobonussen voor snelle vertrekken? Klinkt als een wanhopige poging om van "overtollig gewicht" af te komen terwijl het schip zinkt.
Het programma maakt deel uit van een kostenbesparingsplan onder leiding van CEO Ola Källenius. Het doel? Vijf miljard euro besparen tegen 2027, waarvan één miljard afkomstig is van het verlagen van de arbeidskosten. Er zijn ontslagvergoedingen aangeboden aan maar liefst 40.000 medewerkers buiten de productie – van administratief personeel tot ingenieurs en IT-specialisten. In Duitsland zijn deze werknemers tot 2034 beschermd tegen ontslag, dus Mercedes zwaait met geld om hen te overtuigen om "vrijwillig" te vertrekken. Maar het gaat niet alleen om het opruimen van de kantoren. Het bedrijf investeert ook in omscholing van medewerkers voor banen van de toekomstIronisch, toch? Ze ontslaan je, maar beloven je iets nieuws te leren – als je tenminste blijft.
Verhuizen naar Hongarije: Is goedkoper, beter?
Terwijl fabrieken in Duitsland, zoals die in Sindelfingen, de productie terugschroeven – van 330.000 voertuigen in 2018 tot slechts 205.000 vorig jaar – breidt Mercedes zijn fabriek in Kecskemét, Hongarije, uit, waar de kosten 70 procent lager liggen. Dit is niet alleen een zakelijke beslissing, het is een erkenning dat het Duitse dure model niet langer werkt. De luxe S-Klasse en EQS-modellen die ooit het merk kenmerkten, komen nu uit fabrieken waar de werknemers goedkoper, maar nog steeds voldoende gekwalificeerd zijn. Is dit een teken van flexibiliteit of een stille terugtrekking uit het thuisland?
Industrie in vrije val
Mercedes Benz is geen op zichzelf staand geval. De Duitse auto-industrie is de afgelopen twee jaar meer dan 55.000 banen kwijtgeraakt. Bosch is van plan om tegen 2030 22.000 banen te schrappen, Volkswagen zal er 35.000 in Duitsland schrappen en ZF 14.000. Dit is niet langer slechts een golf van ontslagen - het is een tsunami. De belangrijkste redenen? Hevige concurrentie in China, de belangrijkste markt, waar Duitse merken de strijd verliezen van binnenlandse fabrikanten zoals BYD. Voeg daar de tarieven van de Amerikaanse president Donald Trump aan toe en een misplaatste strategie om over te schakelen op elektrische voertuigen. Mercedes heeft de droom van een volledig elektrische vloot al laten varen en investeert nu in de modernisering van zijn verbrandingsmotoren terwijl het een nieuwe generatie elektrische modellen voorbereidt. Het klinkt als het najagen van zijn eigen staart.
Bedrijfscultuur: negatieve selectie als stille moordenaar – Automerken – Dit kunnen we niet veranderen
Het grootste probleem van de Duitse auto-industrie zijn niet alleen externe factoren, maar ook een bedrijfscultuur die de afgelopen jaren ten prooi is gevallen aan negatieve selectie. Managementfuncties worden vaak ingevuld op basis van loyaliteit in plaats van bekwaamheid, wat heeft geleid tot een gebrek aan innovatie en aanpassingsvermogen. Laten we dat niet vergeten. NokiaDe Finse gigant heerste over de mobiele telefoonmarkt totdat hij op zijn lauweren rustte. Het bedrijf slaagde er niet in zich aan te passen aan smartphones omdat de bedrijfscultuur – rigide, introvert en overtuigd van zijn eigen onfeilbaarheid – verandering onmogelijk maakte. Mercedes-Benz, Volkswagen en andere Duitse giganten zitten in een soortgelijke val. De Duitse precisie die ooit de wereld verbaasde, is nu een belemmering. "Je kunt de cultuur van een bedrijf niet veranderen als die in het DNA zit." Een voormalig Nokia-bestuurder zei ooit: "Adverse selectie heeft managementteams gecreëerd die te traag zijn om te kunnen inspelen op een snel veranderende markt, waar de Chinezen goedkopere, technologisch geavanceerde elektrische auto's aanbieden en Tesla de norm blijft bepalen."
Wat brengt de toekomst?
De Duitse auto-industrie staat op een kruispunt. Mercedes-Benz probeert een balans te vinden tussen bezuinigingen en innovatie, maar de vraag is of het al te laat is. Productie verplaatsen naar goedkopere locaties en mensen ontslaan zijn misschien noodzakelijke maatregelen, maar ze lossen het fundamentele probleem niet op: een gebrek aan visie en een rigide cultuur, die nog verder wordt belast door negatieve selectie. Terwijl China en Tesla de toekomst tegemoet racen, sleutelen de Duitse giganten nog steeds aan hun oude recepten. Als ze de les van Nokia niet leren – aanpassen of ten onder gaan – zijn ze over tien jaar misschien nog maar een flauwe schim van hun vroegere glorie.
